Over PA

1. Wat is en doet een PA?

   De physician assistant (PA) is een medisch zorgprofessional, die op een zelfstandige en structurele wijze medische taken overneemt van een geneeskundig specialist. De PA werkt binnen het medisch domein en verleent op masterniveau medisch geneeskundige zorg. De deskundigheid van de PA is toegespitst op een deelgebied van de geneeskunde (zgn. deelspecialismen) en bouwt voort op een brede medische basiskennis. Het doel van het beroep is het verlenen van geneeskundige zorg. Deze taken omvatten het onderzoeken, diagnosticeren, behandelen en begeleiden van patiënten met veel voorkomende aandoeningen binnen een bepaald medisch specialisme, het geven van onderwijs, het bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek en het (mee) organiseren van de medische zorgketen voor patiënten ter bevordering van kwaliteit en continuïteit van zorg.

   De PA heeft wettelijk een zelfstandige bevoegdheid voor het verrichten van medisch voorbehouden handelingen. De grenzen van het werkterrein van de PA worden in de praktijk bepaald door specifieke medische taken die met (de) geneeskundig specialist(en) waarmee de PA een samenwerkingsverband heeft, zijn overeengekomen en in een heldere taakomschrijving zijn vastgelegd. De werkzaamheden reiken van geneeskundige basistaken tot geneeskundig specialistische taken binnen het geneeskundig proces van anamnese, onderzoek, diagnose en behandeling. Daarnaast heeft de PA zelfstandige bevoegdheid voor een aantal voorbehouden handelingen. Op het afgesproken werkterrein handelt de PA zelfstandig en draagt deze verantwoordelijkheid voor de behandeling van patiënten. Waar de bevoegdheidsgrens precies wordt gelegd, is afhankelijk van de beleidskaders van een gezondheidszorginstelling, de samenwerkingsafspraken met de specialist/arts waarvan de PA taken overneemt en de bekwaamheid van de individuele PA. De PA kan dus (complexe) risicovolle (medisch technische) handelingen verrichten binnen vigerende afspraken met een geneeskundig specialist en binnen de vigerende professionele standaard, zodat doeltreffende, doelmatige en patiëntgerichte zorg wordt verleend.

   De PA wordt breed medisch opgeleid en verdiept zich in de gehele breedte van het specialisme waar hij/zij werkzaam is. De PA wordt ingezet op taken die vergelijkbaar zijn met die van de arts-assistent: opname, polikliniek, zaalarts, poliklinische (OK). De taken worden dus in de praktijk bepaald.

   Download hier algemene informatie over Physician Assistant.

2. Voorbeelden van taken van een Physician Assistant

   • uitvoeren anamnese en lichamelijk onderzoekuitvoeren anamnese en lichamelijk onderzoek
   • stellen diagnose
   • aanvragen en interpreteren van aanvullende diagnostiek
   • opstellen en uitvoeren van een behandelplan
   • voorlichting geven
   • medisch technische handelingen verrichten
   • assisteren bij operaties
   • organiseren van patiëntoverplaatsingen
   • ontwikkelen van protocollen
   • medicatie voorschrijven

3. Wat zijn de mogelijkheden om met een PA in de GGZ te werken?

   Een PA beschikt over brede medische kennis en vaardigheden en handelt binnen het specialisme waarin hij/zij werkzaam is op het niveau van de basisarts.

   PA is in staat op beperkt complexe taken van de arts (i.c. psychiater) over te nemen. Het gaat om de volgende taken: anamnese, lichamelijk onderzoek en het opstellen van een differentiaaldiagnose, inclusief indicatiestelling voor of uitvoeren van behandeling. Ook het verrichten van medisch technische handelingen, het uitvoeren van voorbehouden handelingen en het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek kunnen behoren tot het competentieprofiel.

   Hieronder wordt een aantal concrete voorbeelden weergegeven voor het inzetten van PA in de GGZ.

   1. PA in de generalistische basis GGZ
      In de generalistische basis GGZ kan de PA  als behandelaar werken, net zoals de A(N)IOS dat kan. De PA is tijdens de opleiding geschoold in het afnemen van een anamnese, het doen van  psychiatrisch onderzoek, beoordelen van suïcidaliteit, het stellen van diagnoses, het opstellen van een behandelplan en het uitvoeren van (geprotocolleerde, evidence based) behandelingen. Net als in andere medische domeinen zal een PA zich de behandelingen gaandeweg eigen moeten maken en zich steeds verder specialiseren.
   2. PA in de gespecialiseerde GGZ
      In de gespecialiseerde GGZ kan een PA breed ingezet worden. Bijvoorbeeld in klinische settingen in de functie van zaalarts, waar taken zoals  boven omschreven onder “de generalistische GGZ” gecombineerd kunnen worden met de uitgebreide somatische kennis die de PA eigen is. De PA kan de psychiater ontlasten door visites voor te bereiden en uit te voeren, de opname en ontslaggesprekken te voeren, familiegesprekken te voeren, zowel psychiatrische als somatische diagnostiek uit te voeren, aanvullende diagnostiek aan te vragen en beoordelen, behandelplannen op te stellen, te evalueren en behandelingen bij te stellen, de voortgang van behandelingen te bewaken, als vraagbaak te dienen voor het verpleegkundig team. Ook kan de PA een coachende rol hebben voor verpleegkundigen en andere hulpverleners. Daarnaast kan de goed ingewerkte PA waarnemen voor collega’s bij afwezigheid door ziekte of vakanties.
   3. PA in de functie van zaalarts (basis medische zorg) binnen PAAZ of andere klinische afdeling binnen een GGZ-instelling
      Hierbij kan de PA worden opgenomen in de dienstenstructuur van de desbetreffende instelling. In een ziekenhuis kan de PA worden ingezet om consulten te doen in het ziekenhuis op de andere verpleegafdelingen voor advies (bijvoorbeeld bij delier, na een tentamen suïcide of conversie).
   4. PA kan spreekuur houden binnen een polikliniek van een ziekenhuis of GGZ-instelling
      Dit betreft spreekuren gericht op diagnostiek en indicatiestelling bij een specifieke doelgroep (bijvoorbeeld OLK-poli). Ook kan een spreekuur gericht zijn op spreekuren gericht op psychiatrische zorg van (chronische) patiënten (bijvoorbeeld voorschrijven, instellen op en bijstellen medicatie bij ADHD, ADD en bipolaire stoornissen).  Andere voorbeelden zijn een lithiumpoli, waar bij uitstek een combinatie van psychiatrische en somatische zorg belangrijk is vanwege de ingewikkelde consequenties van de medicatie op meerdere orgaansystemen.
   5. PA in specialistische GGZ
      In de specialistische GGZ past een PA op bijvoorbeeld een ouderenafdeling, waar veel somatische zorgvragen zijn naast de psychiatrische. Ook zijn er settingen zoals een Kliniek Eetstoornissen, of een afdeling met NAH-problematiek (Niet Aangeboren Hersenletsel) waar ernstige, complexe somatische problematiek gecombineerd wordt met hoogwaardige psychiatrische zorg.
   6. PA inzetten op preventie en somatiek 2^e en 3^e lijns GGZ
      In de 2^e en 3^e lijns GGZ is er nog een inhaalslag te maken op het gebied van de somatische zorg en in de preventie. Dit zou bij uitstek een taak kunnen zijn van een PA. Het gebruik van veel psychofarmaca geeft een significante verkorting van de levensverwachting[1] . Somatische screeningen zijn daarom erg belangrijk om tijdig veel voorkomende problemen op te sporen. Zo is het ontwikkelen van het metabool syndroom 1 van de grootste problemen in de EPA groep (Ernstige Psychiatrische Aandoeningen). Vaak gaat het om kansarme mensen, met op alle levensterreinen beperkingen en moeilijkheden hebben, die daarbij meestal een zeer ongezonde leefstijl hebben en vaak zorg-mijders zijn, zie buiten beeld van de preventieve zorgprojecten van huisartsen en ziekenhuizen blijven.
      Een PA kan somatische problemen opsporen, aanvullende onderzoeken aanvragen en interpreteren, daarop anticiperen, doorverwijzen naar de juiste specialisten of zorgverleners en leefstijladviezen koppelen aan behandelplannen.

   Doordat de psychiater een aantal taken aan de PA kan delegeren, krijgt hij/zij meer tijd voor de complexere patiëntenzorg.  Wanneer een PA werkzaam is in de GGZ op hetzelfde niveau als een basisarts, kan de PA als tussenwacht fungeren in de 24-uurs crisisdienst.

   Het grote verschil met een A(N)IOS is de continuïteit: een PA kiest bewust voor de optimale uitvoering van de minder-complexe standaardtaken, bouwt daardoor meer routine op en is honkvast. Een investering in een PA is een langetermijninvestering.

4. Medicatie

   Moet ik als physician assistant een formularium invullen om UR-geneesmiddelen te mogen voorschrijven?

   De PA is op grond van art. 36 van de wet BIG bevoegd om zelfstandig UR-geneesmiddelen voor te schrijven binnen eigen deelspecialisme. Net als bij artsen geldt dat men bevoegd is mits bekwaam. Het komt voor dat instellingen de PA vragen om vooraf een formularium in te vullen met medicatie die de PA gaat voorschrijven. Dat is wettelijk niet verplicht en ook uit kwaliteitsoogpunt niet wenselijk. Het zorgt voor extra administratie en leidt in de praktijk tot onwenselijke situaties.

   De PA is breed medisch opgeleid en heeft een eigen professionele verantwoordelijkheid om zich te houden aan de werkafspraken met de specialist en werkt binnen eigen deskundigheidsgebied. De PA heeft een eigen AGB-code en is nu ook opgenomen in de nieuwe Authorisatierichtlijn Medicatieveiligheid.

   In het openbare kwaliteitsregister van NAPA is te zien binnen welk deelspecialisme de PA werkzaam is. Bij twijfel over het voorschrijfgedrag van een PA, kan het kwaliteitsregister geraadpleegd worden.

   Het uitgangspunt hierbij is om de verantwoordelijkheid voor het eigen handelen bij de professional te beleggen en geen onnodige bureaucratie te creëren.

   Kan ik als PA op het Landelijk schakelpunt (LSP)?

   Ja, dat kan met ingang van 1 januari 2020. Dan is de nieuwe authorisatierichtlijn Medicatieveiligheid van de Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ) in werking getreden. Het doel van de autorisatierichtlijn is de afspraken vast te leggen die gelden bij de uitwisseling van patiëntgegevens tussen zorgverleners, rekening houdend met de vigerende wet- en regelgeving. De PA is bij de herziening van de richtlijn als nieuwe beroepsgroep met voorschrijfbevoegdheid opgenomen. Deze richtlijn beschrijft de afspraken rond het uitwisselen van informatie rond het medicatieproces dat als doel heeft het vergroten van de medicatieveiligheid. Aan de hand van deze richtlijn wordt nader bepaald wie welke gegevens uit het patiëntendossier die relevant zijn vanuit oogpunt van medicatieveiligheid, mag raadplegen en wie niet. Het gaat om gegevens uit het patiëntendossier van de zorgaanbieder die de gegevens beheert of onder zich heeft. Randvoorwaarde voor raadpleging is dat de patiënt zijn/haar expliciete (Opt-in) toestemming heeft gegeven aan de brondossierhouder.

   Hier kunt u de autorisatierichtlijn Medicatieveiligheid downloaden

Over het Kwaliteitsregister

1. Registeren

   Ik ben mijn diploma kwijt, hoe kan ik mij toch inschrijven in het kwaliteitsregister?

   U kunt bij de hogeschool waar u het diploma behaald heeft, een diplomaverklaring opvragen. U kunt uw diploma teven bij het DUO opvragen. Deze diplomaverklaring stuurt u op naar de NAPA. Daarnaast zal de NAPA bij de betreffende hogeschool telefonisch of schriftelijk een bevestiging vragen.

    

   Ik heb een aanvraagformulier gemaild naar de NAPA, ben ik nu geregistreerd?

   Nee, u bent niet geregistreerd. U hebt een e-mail ontvangen met inloggegevens voor de NAPA-website en een PE-Online nummer. Pas nadat u hebt ingelogd en uw dossier hebt aangemaakt, 250 euro hebt betaald en uw dossier hebt ingediend, is uw verzoek tot 1^ste registratie bij de NAPA afgerond. Binnen 3 weken na indienen van uw dossier (verzoek), wordt uw dossier, wanneer het voldoet aan alle voorwaarden, goedgekeurd en vanaf die datum staat u geregistreerd in ons Kwaliteitsregister.

2. Deskundigheidsbevordering opvoeren / beoordelen

   Welke bij- en nascholingen komen voor accreditatie in aanmerking?

   Bij- en nascholingen die voldoen aan de Richtlijn accreditatie van bij- en nascholingsbijeenkomsten komen voor accreditatie in aanmerking.

   In de agenda van PE-online kunt u zien welke scholing door NAPA is geaccrediteerd. U kunt ook deskundigheidsbevordering opvoeren in uw dossier die nog niet vooraf door NAPA is geaccrediteerd. Bij de beoordeling van uw herregistratie wordt beoordeeld of de scholing voldoet aan de richtlijn.

    

   Waarom zie ik niet al mijn zelf opgevoerde activiteiten terug in het totaal aantal punten?

   De door u zelf opgevoerde activiteiten zijn niet meegenomen in het totaal, omdat dit geen pre-geaccrediteerde NAPA scholingen zijn. Vaak hebt u de scholing gevolgd omdat deze is geaccrediteerd door een wetenschappelijke vereniging (die van het specialisme waarin u PA bent). Deze activiteiten worden aan het einde van uw registratietermijn (na indiening van uw dossier voor herregistratie) beoordeeld door de Commissie Dossiercontrole. Wanneer de activiteiten voldoen aan de NAPA richtlijn bij- en nascholingen, worden de punten gevalideerd.

   Kan mijn dossier of deskundigheidsbevordering tussentijds beoordeeld worden?

   Het is niet mogelijk om uw dossier of individuele deskundigheidsbevordering tussentijds te laten beoordelen. De beoordeling vindt plaats na het indienen van uw aanvraag voor herregistratie.

3. Herregistreren

   Hoe wordt de beoordeling van mijn dossier gedaan?

   Een dossier wordt onafhankelijk beoordeeld door de uitvoeringscommissie Dossiercontrole. Zij hanteren hierbij de regels uit de volgende documenten:

   • Reglement Kwaliteitsregister Physician Assistants
   • Proces herregistratie Physician Assistants
   • Richtlijn Accreditatie van bij en nascholingen
   • Beroepsprofiel Physician Assistants

   Kan ik mijn herregistratie vervroegen?

   Herregistratie vervroegen is niet mogelijk. Het herregistratieproces heeft altijd betrekking op de afgegeven registratieperiode. Wel is het mogelijk om gedurende de registratieperiode, voordat uw herregistratie moet plaatsvinden, uw dossier ter validatie aan te bieden. Dat wil zeggen: 3 maanden vóór einddatum van de registratieperiode is het al mogelijk (mits voldoende punten) uw dossier voor controle aan te bieden.

    

   Mag ik mijn accreditatiepunten meenemen naar de nieuwe registratieperiode?

   Het behalen van 200 punten is een minimum eis. Wanneer u meer dan 200 punten in de registratieperiode verzameld is het niet mogelijk om de extra punten mee te nemen naar de volgende registratieperiode.

   Een dossier wordt beoordeeld tot en met 200 gevalideerde punten, die nodig zijn om in aanmerking te komen voor volledige herregistratie. Indien er sprake is van 200 gevalideerde punten worden mogelijk de nog openstaande niet gevalideerde activiteiten door de dossiercontrolecommissie niet beoordeeld. Dit om zo efficiënt mogelijk om te gaan met de benodigde tijdsinvestering per dossier.

4. Afschriften uit PE-online

   Waar kan ik mijn bewijs van inschrijving/herregistratie vinden?

   Wij adviseren u om de handleiding PE online te raadplegen. Het certificaat van registratie staat in PE-online onder het tabblad “Mijn Gegevens” en dan onder het 3de blok “Persoonsgegevens”.   Door op het bestand te klikken kunt u het document desgewenst downloaden.

   

   Waar kan ik mijn bewijs van betaling voor het Kwaliteitsregister vinden?

   Wij adviseren u de handleiding PE-online te raadplegen. Het betalingsbewijs van het kwaliteitsregister is te vinden in PE-online onder het tabblad” “Mijn periode”.

   

   Klik op de status van uw dossier. Hierin staan de factuurgegevens. Nadat je op het “referentienummer” in het tekstblok van de factuurgegevens hebt geklikt kun je de factuur downloaden.

    

   

5. Afmelden

   Hoe kan ik mij afmelden voor het kwaliteitsregister PA.

   U kunt zich afmelden door onderstaand webformulier in te vullen. Uw aanvraag wordt binnen 5 werkdagen afgehandeld.

   https://www.napa.nl/kwaliteit-nascholing/kwaliteitsregister/afmelden/

Vraag en/of antwoord niet kunnen vinden? Neem dan contact met ons op.