Anicka van Emden is 36 jaar en woont in Rotterdam samen met haar vriend. Vanaf 18-jarige leeftijd was ze actief in de topsport als judoka waarbij ze ­verschillende medailles heeft gewonnen op Europese en wereldkampioenschappen. In 2016 won ze brons op de Olympische Spelen in Rio de Janeiro.

‘Ik begon met judo toen ik 7 jaar oud was’, vertelt Anicka. ‘Ik bleek talent te hebben en begon deel te nemen aan wedstrijden. Op mijn 18de groeide ik via de junioren door naar het topniveau.’ Ze besloot om naast haar drukke topsport­carrière een opleiding te gaan volgen en werd radiodiagnostisch laborant. ‘Ik heb het altijd belangrijk gevonden om iets naast judo te doen en mijn wereld te verbreden. Een sportcarrière is niet iets wat je het hele leven kan blijven uitoefenen. Daarnaast verdien je als judoka veel minder dan bijvoorbeeld een voetballer. Daarom is het verstandig om een diploma te halen dat je kunt benutten als je topsportloopbaan stopt.’

Jarenlang combineerde Anicka het werk als radio­diagnostisch laborant met judo op topniveau. De onregelmatige diensten in de gezondheidszorg en de dagelijkse trainingen en frequente wedstrijden in het buitenland vormden een uitdaging. ‘Ik heb veel geluk gehad met de steun en flexibiliteit van mijn voormalige werkgever. Ik werkte twaalf uur per week en deed geen nachtdiensten. Daardoor kreeg ik de regelmaat die nodig is voor topsport en kon ik aanwezig zijn op de toernooien. Achterstallige uren haalde ik in door na deelname aan de Olympische Spelen een tijd fulltime te werken.’

Op die Olympische Spelen in Rio de Janeiro (2016) bereikte Anicka een hoogtepunt in haar judo­carrière: ze won brons. Het hoogtepunt bleek ook een keerpunt. ‘De wereld buiten de topsport begon steeds meer naar me te lonken. Ik merkte al voor mijn deelname aan de spelen dat ik begon na te denken over een andere invulling van mijn leven. Toen mijn olympische droom werd bekroond met een bronzen medaille besloot ik: mijn doel is bereikt, mooier dan dit wordt het niet. Ik was na twaalf jaar topsport toe aan verandering en aan andere prioriteiten op sociaal en maatschappelijk vlak.‘

Anicka ging verder in haar functie van radiodiagnostisch laborant, maar merkte al snel dat het begon te kriebelen. Ze ging een nieuwe uitdaging aan. Anicka: ‘Ondanks dat ik veel plezier had in mijn werk, voelde ik dat ik een plafond bereikte. Het werk als radiodiagnostisch laborant is vrij specialistisch en doorgroeimogelijkheden zijn beperkt. Ik zag mijzelf niet als manager en ook de master ‘medical imaging/radiation oncology‘ bood niet de gewenste verbreding.’

Daarbij wilde ik graag contact met patiënten houden, patiënten volgen en vooral medisch inhoudelijk de diepte in. Dit vond ik in de Master Physician Assistant. Vanwege mijn brede interesse besloot ik bij verschillende specialismen te solliciteren: neurologie, cardiologie en traumachirurgie. Mijn huidige werkplek zocht een gediplomeerde PA, en hoewel ik de opleiding nog moest starten, besloot ik de stoute schoenen aan te trekken en te bellen.’

Dit initiatief leverde Anicka een opleiding­plaats op. Ze werd aangenomen als PA neurologie in opleiding in het Franciscus Gasthuis & Vlietland in Schiedam. In oktober 2022 studeerde ze af en vervolgde haar loopbaan op haar opleidingsplek.

Op de vraag of de ervaringen van haar topsportcarrière bruikbaar zijn geweest tijdens haar studie en in haar werk is het antwoord helder: ‘Zeker! Topsport heeft ervoor gezorgd dat ik tegen een stootje kan en veel ­doorzettingsvermogen heb. Ik ben gewend aan hoge ­pieken en diepe dalen. Verder ben ik erg secuur en perfectionistisch. Ik zal altijd ambities blijven houden en zoek steeds naar uitdagingen. Zo ben ik bijvoorbeeld naast mijn baan als PA actief in het bestuur van NL Sporter, een stichting die sporters helpt bij juridische vraagstukken. Verder start ik dit najaar als externe ­assessor voor de afstudeerfase van de master PA aan de Hogeschool Rotterdam.’

Haar liefde voor neurologie is in haar studiejaren ­onveranderd gebleven en ook als gediplomeerd PA ziet Anicka veel mogelijkheden tot groei en ontwikkeling binnen haar werk. Ze vertelt gepassioneerd: ‘Wat ik leuk vind aan de neurologie is het generalistische karakter. Een goede anamnese, lichamelijk onderzoek en een klinische blik zijn essentieel en leveren vaak al veel op. Ik ­geniet van het puzzelen en heb een divers takenpakket met zowel poli- als zaalwerkzaamheden.’

‘Op de polikliniek zie ik patiënten met een hernia, rugklachten en mono- en polyneuropathie. Daarnaast zie ik mensen op de poli voor carpaletunnelsyndroom waar ik verantwoordelijk ben voor het hele traject: anamnese, lichamelijk onderzoek, echo en uitvoeren van injecties. Doordat deze patiënten de onderzoeken en eventuele behandeling direct na elkaar ondergaan, worden ze in slechts één consult geholpen.’

Ook voert Anicka kleine medische handelingen uit zoals lumbaalpuncties. ‘In de toekomst zal ik de screening van patiënten met autosomaal ­dominante polycysteuze nierziekte (ADPKD) op mij gaan nemen. Deze patiënten hebben een hogere kans op cerebrale aneurysmata en worden daarom verwezen naar de neurologie. De dynamische invulling van mijn werkdag past bij mij. Ik vind het heerlijk om elke dag iets anders te kunnen doen en zit echt op mijn plek!’

tekst: Aafke Huitink-Verhoeven
beeld: Harmen de Jong

Bron: NAPA Magazine nr 23, oktober 2023