Marlies: ‘Ik ben twee keer uitgeloot voor de studie geneeskunde. Ik ben toen bewegingswetenschappen gaan studeren en heb daarna een studie tot huidtherapeut afgerond. Dat vond ik heel leuk, maar ik miste uitdaging op medisch vlak. Daarom ben ik de opleiding tot physician assistant (PA) gaan doen om mij te verdiepen in het menselijk lichaam. Aangezien ik de huid een zeer interessant en veelzijdig orgaan vind, heb ik ervoor gekozen PA te worden binnen de dermatologie. Eerst werkte ik in het ziekenhuis in Almere, waar ik ook ben opgeleid tot PA. Nu werk ik al enkele jaren bij de Mauritskliniek, een zelfstandig behandelcentrum met vier vestigingen in Nederland.’

Jaap: ‘In 2005 ben ik begonnen met de opleiding tot PA en sindsdien werk ik in het vakgebied dermatologie. Daarvoor werkte ik eerst als verpleegkundige en daarna als anesthesiemedewerker op de operatiekamer. Daar was ik tien jaar leidinggevende, totdat mijn functie als manager vanwege een reorganisatie kwam te vervallen. Vervolgens ben ik de opleiding tot PA gaan doen. Samen met de dermatologen in het ziekenhuis kon ik mijn functie als PA zelf vormgeven. Ik was de eerste PA in het ziekenhuis toentertijd. Ik werk nu nog steeds samen met mijn opleider van toen en inmiddels heb ik ook zelf mensen opgeleid tot PA.’ 

Marlies: ‘Ons werk is heel divers. We werken intensief samen met dermatologen en nemen veel, vooral routinematige taken van hen over. Zowel Jaap als ik zijn over de gehele breedte van het vak inzetbaar. Wij mogen zelfstandig patiënten behandelen, medicijnen voorschrijven, samen met de patiënt een behandelplan maken en kleine ingrepen doen. Binnen dermatologie heb je veel subspecialisaties, mede afhankelijk van je opleiding en voorkeur. Ik zie voornamelijk patiënten met eczeem, psoriasis, acne, flebologie (spataderen) en huidkanker.’

Jaap: ‘Ik kan mij aansluiten bij de beschrijving van Marlies. Een deel van wat de dermatoloog doet is routinematig en dat kunnen wij als PA ook heel goed. Wij werken goed samen met de artsen en hebben een grote mate van zelfstandigheid. Ik heb een OK-achtergrond en vind het leuk om te snijden, daarom sta ik twee dagdelen per week in de operatiekamer. Onze toegevoegde waarde als PA is ook dat wij continuïteit op de afdeling bieden en de kwaliteit van zorg bewaken.’ 

Marlies: ‘Naast het patiëntencontact houd ik mij bezig met het kwaliteitsmanagementsysteem. Dat probeer ik te koppelen aan de praktijk. Dit houdt in dat ik de landelijke richtlijnen monitor en meedenk over herziening van daaruit voortvloeiende protocollen en werkinstructies, ter ondersteuning van de dagelijkse praktijkvoering.’

Jaap: ‘Sinds kort is onze afdeling als zelfstandig behandelcentrum gevestigd in Zoetermeer. De Huidkliniek is onderdeel van HagaZiekenhuis. Er worden hoge kwaliteitseisen gesteld aan zelfstandige behandelcentra, je moet dus alles perfect op orde hebben. Ik heb daar een groot aandeel in gehad en nog steeds. Ik zit na zoveel jaren verweven in de organisatie. Aan beginnende PA’s geef ik het advies: zorg dat je jezelf onmisbaar maakt. Dan kun je je functie zelf mee vormgeven. Ik vind het vakgebied dermatologie heel erg leuk, maar de dingen ernaast geven ook voldoening.’ 

Marlies: ‘Het is in ons vak heel belangrijk dat je een goede samenwerking hebt met de dermatologen. We weten precies wat we aan elkaar hebben. Als je dingen vaak ziet en vaak doet en je vakliteratuur goed bijhoudt, dan kun je heel goed een deel van de taken van artsen overnemen. Maar het is ook belangrijk dat je weet waar je grenzen liggen. Als ik iets tegenkom wat ik niet vaak gezien heb, of waar ik nog niet zoveel ervaring mee heb, dan vraag ik altijd of de arts wil meekijken. Maar ik doe dit werk ook al 15 jaar dus ik hoef steeds minder te overleggen. Tegenwoordig is het ook wel eens andersom, dan komt iemand aan mij vragen of ik even wil meekijken.’

Jaap: ‘Op het moment dat ik het gevoel heb dat ik er niet uitkom, is er altijd de mogelijkheid tot overleg met een arts. Ik vertel patiënten dat ik bepaalde dingen met de dermatoloog moet overleggen. Dat wordt over het algemeen alleen maar heel erg gewaardeerd. In principe kan alles wat door een huisarts verwezen wordt, ook bij mij komen.’

Marlies: ‘Iedere patiënt is anders, dus ook elke werkdag is anders. Dat maakt het werk juist leuk en uitdagend. Tijdens het spreekuur zie ik om de zoveel minuten een nieuwe patiënt, soms wel veertig op een dag. Het hangt af van de vraag of aandoening van de patiënt hoelang een consult duurt. Sommige patiënten krijgen bepaalde immuunonderdrukkende medicijnen. Een consult duurt dan langer omdat ik uitleg geef over de medicatie. Op maandag zie ik flebologie-patiënten, dat zijn patiënten met spataderen. Dinsdag t/m donderdag zie ik dermatologie-patiënten. Op dinsdagochtend doe ik een OK-programma, voor patiënten met bijvoorbeeld vormen van huidkanker.’ 

Jaap: ‘Naar patiënten toe ben ik heel duidelijk. Ik stel mij voor als physician assistant. Sommige mensen vragen dan door, maar de meesten niet. Door je ervaring en professionaliteit merken patiënten snel genoeg dat ze bij jou in goede handen zijn. Bij het afscheid loop ik even mee en geef dan vaak de patiëntenfolder mee die door NAPA is gemaakt met uitleg over het beroep. Die folders staan bij ons prominent op de balie waar patiënten zich melden.’

Marlies: ‘Bij ons staat in de bevestigingsbrief al dat ze een afspraak hebben bij een physician assistant. Ik stel me ook voor als physician assistant en ik ga u vandaag helpen. Mocht ik er niet uitkomen, dan kan ik de dermatoloog erbij roepen. In mijn hele carrière heb ik maar twee keer meegemaakt dat een patiënt niet door mij geholpen wilde worden. Sommige patiënten vragen wel door naar wat een PA precies is. En als ik dat dan uitleg, dan vinden ze het prima.’

Jaap: ‘Ik haal nog steeds heel veel voldoening uit mijn werk, zowel vakinhoudelijk als in het contact met patiënten. Ik haal ook voldoening uit het feit dat ik nog steeds bijna dagelijks nieuwe dingen leer. Van collega’s, of casuïstiek, de wetenschap of in de praktijk. Als je het werk al lang doet, zijn sommige taken routinematig, maar regelmatig word ik getriggerd om iets op te zoeken of om mij ergens in te verdiepen. Dat houdt het vak boeiend.’

Marlies: ‘Ik kan heel trots zijn als ik na een behandeling een patiënt met een brede glimlach zie vertrekken. Vaak is er veel onbegrip over een huidziekte. Over het algemeen zijn mensen dan niet levensbedreigend ziek, maar je ziet het wel heel goed. Ik vind het mooi om te zien dat je door dingen goed uit te leggen een verandering gaat zien in hoe iemand zich voelt en hoe iemand in het leven staat. Dat ik iemand kan helpen bij dat copingsproces, waardoor ze een stukje levenskwaliteit terugkrijgen, dat vind ik echt heel mooi aan ons vak!’