De inzet van Physician Assistants (PA’s) en Verpleegkundig Specialisten (VS-en) leidt niet tot extra productie in ziekenhuizen en ook niet tot meer maatschappelijke kosten. Dat blijkt uit het onderzoek naar de financiële effecten van de inzet van physician assistants (PA) en verpleegkundig specialisten (VS).

In het onderzoek is ingegaan op de effecten van de beleidsregelwijzigingen in 2015. Thema’s die naar voren komen zijn: registratie, productie, formatie, (ziekenhuis)beleid, positionering, de financiële basis en de effecten op de totale zorgkosten.

Het betreft een hermeting van eerdere onderzoeken. Het huidige onderzoek is uitgevoerd in vijf ziekenhuizen. Formatie- en productiedata van de ziekenhuizen zijn geanalyseerd en er zijn circa vijftig (groeps)interviews uitgevoerd.

Benut het potentieel van de PA of VS

Een van de conclusies is dat de inzet van PA’s en VS’en niet leidt tot extra productie en daarmee niet tot extra (maatschappelijke) kosten. De inzet van PA’s en VS’en leidt wel tot extra formatie. De formatie PA en VS stijgt en de formatie artsen stijgt ook in geringe mate.

Er worden meer DBC’s en zorgactiviteiten op naam van PA en VS geopend en geregistreerd en daarmee is de inzet op productie beter zichtbaar. De aanbeveling aan de ziekenhuizen is om te zorgen voor een goede financiële onderbouwing van de inzet van PA en VS. Het maken van een business cases voor de inzet van een PA of VS gebeurt nog zeer beperkt. Dit wordt wel aanbevolen, zodat het potentieel van de PA of VS maximaal benut kan worden.

Belemmeringen

Belemmeringen die naar voren komen in het onderzoek zijn de arbeidsmarktkrapte en de beperkte groeimogelijkheden in ziekenhuizen qua formatie en productie. Een andere belemmering is dat de groepen PA en VS in de minderheid zijn binnen ziekenhuizen en geen formele gesprekspartner van de RvB en de medische staf.

De aanbeveling aan Raden van Bestuur is om ziekenhuisbreed beleid over de inzet van zowel PA als VS te maken. Om taakherschikking te stimuleren wordt aanbevolen aan de brancheorganisaties en beroepsverenigingen om goede voorbeelden te delen en handreikingen te bieden aan ziekenhuizen en zorgprofessionals.

Reactie ministerie VWS

De aanbeveling, die met name gericht is aan het Ministerie van VWS: zorg dat taakherschikking geagendeerd blijft. Blijf de dialoog voeren met relevante veldpartijen als de NVZ, NFU en zorgverzekeraars over taakherschikking. Een heldere en consistente informatie vanuit het ministerie over taakherschikking blijft belangrijk. Minister Bruins liet in een brief weten dat hij die handschoen graag oppakt.

‘De resultaten van dit onderzoek zie ik als een bevestiging van mijn beleid om door te gaan met het stimuleren van taakherschikking in de zorg. De onderzoekers stellen dat de inzet van de PA en VS een bijdrage kan leveren aan het betaalbaar houden van de gezondheidszorg. Geconcludeerd wordt dat de inzet van PA en VS op twee manieren hieraan bijdraagt. Enerzijds doordat een «goedkopere» functionaris taken over neemt van een functionaris met een hoger uurtarief.

Anderzijds kunnen de zorgkosten dalen doordat PA en VS een bijdrage leveren aan het verbeteren van kwaliteit. Denk hierbij aan minder heropnames en een laagdrempelig aanspreekpunt voor patiënten. 

Ik neem de aanbeveling van de onderzoekers dan ook ter harte. Ik zal ook de komende jaren stevig blijven inzetten op het meer benutten van de mogelijkheden van taakherschikking, in het bijzonder de inzet van de PA en VS. Enerzijds door de jaarlijks beschikbare bekostigde instroom in de opleidingen tot PA en VS zo maximaal mogelijk te benutten; anderzijds door met de relevante veldpartijen het gesprek te voeren over het wegnemen van de in dit onderzoek geconstateerde belemmeringen.’

Het onderzoek is uitgevoerd door de adviesgroep Procesverbetering en Implementatie van het Radboudumc, in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Het rapport kunt u hier downloaden: ‘De financiële effecten van taakherschikking; Een hermeting gericht op de effecten van de inzet van physician assistants en verpleegkundig specialisten in financieel-economisch perspectief‘.

De reactie van de minister kunt u hier teruglezen.

Lees meer over de uitkomsten van het onderzoek:

Skipr

Medisch Contact