Elsbeth van Donselaar is PA en reserveofficier bij de marine. Aan NAPA Magazine vertelt zij wat er zo leuk aan is om bij Defensie te werken. En wat een PA daar kan betekenen.
Hoe ben je bij de marine terechtgekomen?
‘Als jong meisje droomde ik ervan om voor defensie te werken. Maar ik had nooit het gevoel hier iets te kunnen betekenen. Ik voelde me dus ook niet senang om hiervoor te kiezen. En op een gegeven moment dacht ik er te oud voor te zijn. Toen ik de vacature van het militair revalidatiecentrum (MRC) tegenkwam, viel alles op zijn plek. Ik ben daar begonnen als burger. We revalideren op dit moment bijvoorbeeld oorlogsslachtoffers uit Oekraïne, zowel militairen als burgers.
In de vacature werd gevraagd naar reservist specifieke deskundigheid, dus met mijn specifieke deskundigheid als PA solliciteerde ik voor reserveofficier. Ze kenden de functie van PA eigenlijk niet, maar wilden mij toch graag hebben!’
Wat houdt reservist zijn in?
‘Reservisten kiezen ervoor zich parttime in te zetten voor defensie, dit doen zij naast hun burgerbaan. Ze maken daarmee deel uit van de flexibele schil van defensie. Als officier word je opgeleid tijdens de AMO (algemene militaire opleiding) en leer je militaire basisvaardigheden. Van kaart en kompas lezen tot tactische verplaatsingen. Daarnaast leg je de Defensie Conditie Proef (DCP) af.’
Betekent dit dat je uitgezonden kan worden op een missie?
‘Op dit moment is dat niet duidelijk, maar ik zou misschien wel een keer op missie mee willen. Bijvoorbeeld op een schip de medische zorg verlenen of meehelpen bij het opzetten van een noodhospitaal. Mijn missie nu is om de PA ook binnen defensie meer op de kaart te zetten. Ik wil graag een brug slaan tussen de PA en defensie.’
Heb je er op je werk voordeel van dat je tevens deel uitmaakt van defensie?
‘Doordat ik als reservist opgeleid ben, kan ik militairen op mijn spreekuur beter begrijpen. Zoals het feit dat je als militair niet snel nee zult zeggen, dat je doorgaat, ook al zijn de omstandigheden er niet naar. Ervaren wat het betekent terugslag te voelen wanneer je met scherp schiet. Hoe het is om met een zware rugzak, een doorweekt OPS-vest gevuld met lunchpakketten, water, munitie, kompas, EHBO-kit, een geweer en een veel te zware helm in de bosjes te liggen wachten op wat komen gaat. Om na dagen nauwelijks nachtrust scherp te blijven en wat dat doet met je lichaam en geest. Dit was voor mij een oefening, maar wat doet dat met onze collega’s op uitzending om onze veiligheid en vrijheid te waarborgen?’
Wat vind je zo leuk aan je werk als PA voor de marine?
‘Ik heb gekozen voor de marine omdat dit me aantrok en ze openstonden voor een PA. Niet per se op een schip, er kan ook veel aan land. Defensie is een groot en langbestaand orgaan, geweldig wat ze kunnen. De losse krijgsmachtdelen, marine, landmacht en luchtmacht, die samen één geheel vormen. Ik ben trots om hier onderdeel van te zijn. Ik vergelijk mijn PA-avontuur binnen de marine met een van mijn hobby’s, gravelen: met de fiets op weinig bereden paden rijden. Die paden zijn vaak juweeltjes en je maakt mooie plekken bereikbaar.’
Welke mogelijkheden zijn er aan boord voor diagnostiek en behandeling?
‘Dit wisselt erg per schip. Een tijdje geleden voer ik mee op het grootste marineschip in Nederland, Zr. Ms. Karel Doorman. Deze kan opgebouwd worden tot een role-2-ziekenhuis – met onder andere een SEH, twee ok’s, twee à drie ic-bedden met beademingsfunctie en daarnaast de mogelijkheid tot radiologisch en bloedonderzoek. Dit is niet standaard aan boord, maar kan zo opgebouwd worden. In vijf dagen kan er een ziekenhuis draaien. Standaard heeft een schip een noodtas met bloeddrukmeter, ecg en kan er beperkt bloedonderzoek gedaan worden. Beetje vergelijkbaar met wat een huisarts kan.’
Zou je een bijzonder verhaal met ons willen delen?
‘We zijn een aantal maanden bezig geweest om een militair uit de Oekraïne te revalideren die door een trauma beide benen is verloren. Hij is inmiddels grotendeels met twee protheses ‘op de been’. Toen is hij teruggegaan. Later zag ik hem op het journaal bij een bericht over een gebombardeerde brug in Oekraïne, en waarbij hij moest vluchten. Hij heeft een bericht gestuurd naar het revalidatiecentrum, om te zeggen dat hij zich bezwaard voelde omdat hij zijn rolstoel bij die vlucht heeft moeten achterlaten. Onvoorstelbaar wat voor drive militairen hebben om verder te gaan.’
Tot slot, wil je nog iets toevoegen aan het interview?
‘Ik zou willen dat de PA bekender gaat worden binnen defensie en dat het beeld dat een PA altijd onder supervisie moet werken verdwijnt. Op mijn werkplek hebben we goede afspraken over zelfstandigheid. Maar binnen defensie zal de functie PA duidelijker moeten worden. Hij of zij moet zelfstandig kunnen werken, net zoals de algemeen militaire arts (AMA), die naast militair, basisarts is. Mij lijkt dat als je dat als PA wil, je net als de AMA de algemene militaire opleiding moet doen. En of ik nu wel of niet een uniform aan heb, ik blijf een blij ei, dat op zoek is naar de juweeltjes op de gravelroute. Verder zou het leuk zijn als meer mensen bij Defensie aanhaken!’
Auteur: Shanna Rijke , PA ouderengeneeskunde
Contact: s.rijke@wzuveluwe.nl
Dit artikel verscheen in NAPA Magazine, nr. 21, oktober 2022
Beeld: Piet Gispen
Reacties
Log in en reageer