| Sophie Benoy-De Keuster, Msc PA Regionaal Reumacentrum, Maxima MC, Eindhoven
Jasper Broen, PhD, reumatoloog, Regionaal Reumacentrum, Maxima MC, Eindhoven PDF van dit artikel |
Casus in beeld |
Een sportman met ‘brandende’ bovenbenen
| Een 54-jarige man met een ankyloserende spondylartropathie (anti-TNF-gebruik, remissie) bezoekt met spoed de polikliniek. De patiënt heeft een Turkse achtergrond en beheerst de Nederlandse taal niet voldoende, wat de anamnese enigszins bemoeilijkt. Hij klaagt over een warm en koud gevoel in de benen (‘het brandt’) en hij zakt er regelmatig doorheen. Het is moeilijk te achterhalen of hij nu wel of geen krachtsverlies heeft en of hij toename van klachten ervaart bij drukverhogende momenten zoals hoesten, niezen en persen. De man slaapt slecht maar heeft geen last van ochtendstijfheid, alleen maar pijn. Hij wijst daarbij naar de bovenbenen. |
De manervaart geenochtendstijfheid,alleen maarpijn |
Er is geen perifere artritis vast te stellen bij lichamelijk onderzoek, het rugonderzoek is niet bijdragend gezien volledige ankylosering. Aanvullend labonderzoek laat geen verhoogde inflammatie zien. Er wordt gedacht aan een neurologisch probleem, de neuroloog kan echter geen aanwijzingen vinden voor een radiculair probleem en de patiënt wordt terugverwezen.
Vitamine B6
De klachten houden aan en de patiënt klaagt steeds meer. Hij gebruikt ondertussen oxycodon via de huisarts. Er volgt aanvullend laboratoriumonderzoek waarbij een verhoogd vitamine B6 wordt vastgesteld en een verlaagd vitamine D. De speurtocht begint naar de bron van zijn verhoogde intake B6 en of dit de klachten verklaart.
Vitamine B6 (pyridoxine) zit van nature in bananen, noten, vlees, vis, brood, graanproducten en groenten zoals wortelen, bloemkool, aardappelen en groene bonen. Het is noodzakelijk voor de stofwisseling en bloedaanmaak, en draagt bij aan een gezond immuunsysteem. Het zou ook bijdragen aan het verlagen van het cardiovasculair risico en het ontstaan van maligniteiten. Een te hoge dosis kan leiden tot perifere neuropathie, vooral in handen en voeten.
Een te hoogB6-gehaltekan leiden totpolyneuropathie |
De patiënt blijkt fanatiek te sporten in de sportschool. Hij gebruikt voedingssupplementen, geen steroïden. Hij drinkt wel grote hoeveelheden Red Bull. Red Bull bevat 1,2 mg B6 per 100 ml. De dagelijkse aanbevolen hoeveelheid B6 is 1,5 mg per dag, de maximale dosering die volgens de Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) nog veilig is, bedraagt 25 mg per dag. We hebben Red Bull gevraagd naar de reden voor de toevoeging maar daar geven ze geen direct antwoord op, alleen dat het bijdraagt aan een gezond immuunsysteem. |
In Nederland mag sinds oktober 2018 nog slechts 21 mg in supplementen zitten (dagdosis), maar oude voorraden mogen nog verkocht worden. Een te hoog B6-gehalte kan leiden tot polyneuropathie, meestal beschreven in de handen of voeten. Er zijn echter casereports beschreven waarin sprake is van ataxie en ernstige sensorische dysfunctie, die verbeterde na staken B6-suppletie.
Of onze patiënt voor altijd vleugellam is gemaakt of binnenkort weer vleugels krijgt, moet de toekomst uitwijzen.
Labwaarden
Bij diagnose bedroeg de hoeveelheid gemeten B6 412 umol/l. Een maand na het stoppen van de inname van Red Bull was dit gedaald tot 93 umol/l. De referentiewaarde bedraagt 35 tot 110 umol/l.•
contact
Literatuur
3.https://www.ntvg.nl/artikelen/gevoelsstoornissen-veroorzaakt-door-multivitaminepreparaten/volledig
4.https://www.redbull.com/nl-nl/energydrink/red-bull-energy-drink-ingredienten
6. Energy Drinks and Their Adverse Health Effects: A Systematic Review and Meta-analysis; Ibrahim M. Nadeem, BHSc; november 19, 2020 Review Article; https://doi.org/10.1177/1941738120949181
7. Energy drinks and their adverse health effects: A systematic review of the current evidence; Fahad Ali 1 , Hiba Rehman, Zaruhi Babayan, Dwight Stapleton, Divya-Devi Joshi; 2015 Apr;127(3):308-22.; doi: 10.1080/00325481.2015.1001712.
8. Pyridoxine neuropathies. Review of the literature [Article in French] G Dordain 1 , D Deffond Affiliations Expand Affiliation; 1 Service de Neurologie, CHU de Clermont-Ferrand, Hôpital Nord, Clermont-Ferrand; PMID: 7878600
9. Pyridoxine neuropathies. Review of the literature; G Dordain et al. Therapie. Jul-Aug 1994. . Jul-Aug 1994;49(4):333-7; N Engl J Med . 1983 Aug 25;309(8):445-8.
10. Sensory neuropathy from pyridoxine abuse. A new megavitamin syndrome; H Schaumburg, J Kaplan, A Windebank, N Vick, S Rasmus, D Pleasure, M J Brown; PMID: 6308447; 1983 Aug 25;309(8):445-8; doi: 10.1056/NEJM198308253090801.