Je leest het goed, al twintig jaar ben ik samen met mijn andere collega’s van het eerste uur in onze instelling aan de weg aan het timmeren om de PA te positioneren en van taakherschikking een ­speerpunt te maken.

Dat gaat niet van een leien dakje. Het aantal commissies, werkgroepen – taskforce heten ze ­tegenwoordig – al dan niet onder leiding van een project­leider of projectmanager (het mag wat kosten), aangevuld met mensen van human resources (die meestal niet op de hoogte zijn van ons beroep), mensen van de academie, artsen en anderen, is niet meer te tellen. Mappen vol zijn er geschreven, prachtig verticaal geklasseerd.

Tegenwoordig zijn de mappen digitaal, dat valt minder op. Maar het zou me niet verbazen als alleen al in mijn ziekenhuis er een aparte server in de lucht wordt gehouden voor alle visie- en beleidsdocumenten die wel óver de PA gaan maar niet sámen met de PA zijn opgesteld. Laat staan dat ze zijn getoetst aan de praktijk en aan de vigerende wetgeving.

Maar al te vaak beslist iemand in huis dat de PA plots geen opnames meer mag doen, of microbiologie mag aanvragen op eigen naam. Meestal vanwege onbekendheid met het beroep en de daarbij behorende bevoegdheden, die nochtans allemaal netjes wettelijk geregeld en vastgelegd zijn in samenwerkingsafspraken.

Telkens opnieuw betekent dat weer praten, praten en overtuigen. Met steeds weer andere poppetjes die denken van de hoed en de rand te weten maar helaas de plank misslaan. Het vergt volharding en blijven trekken aan dat bijna dode paard. Meestal gebeurt dat door dezelfde mensen, de pioniers, de kartrekkers. Dat doen ze graag en met volle overgave, maar soms missen ze daarbij ook wel eens de steun van de achterban. Ze doen het namelijk niet alleen voor zichzelf, maar plaveien de weg voor al wie na hen komt.

Dat blijven slaan op de zere vinger leverde in ons ziekenhuis een aantal mooie dingen op: alle PA’s (en verpleegkundig specialisten) zijn buitengewoon lid van de medische staf. Er wordt nu mét ons gepraat, we zitten aan tafel bij de raad van bestuur en vanuit de academie zijn we betrokken bij de opleiding van nieuwe PA’s. Het heeft wat kruim gekost, maar dan heb je ook wat.

Is het werk dan klaar? Nee helaas niet, de PA blijft in de organisatiestructuur een ondergeschoven kindje. We willen een vast aanspreekpunt binnen het management, iemand die op de hoogte is van alle zaken en die beslissingsbevoegdheid heeft.

We gaan nu voor een professionele adviesraad waarin de PA vertegenwoordigd is en op die manier de belangen behartigt van alle PA’s en die gezien wordt in de organisatie. De VAR is daar niet de juiste plek voor.

Dus als je positie nog niet goed is ingebed, zou ik zeggen: ga die barricaden op! Ga in gesprek met leidinggevenden en eis je wettelijke recht op zeggenschap op! Het is de enige manier om een plek te veroveren.

En wie weet, over vijftien jaar, als ik met pensioen ga, is de PA volledig ingebed, is taakherschikking de normaalste zaak van de wereld en kijken we mijmerend en vol trots terug op deze boeiende periode. Dat knokken voor je plek heeft ook wel iets!

Sophie Benoy – De Keuster is MSc physician assistant in het Máxima MC.
contact: S.Benoy@mmc.nl
Bron: NAPA Magazine, nr.23